Skręcenie stawu skokowego to jedna z najczęściej występujących, jeżeli nie najczęściej występująca kontuzja w obrębie kończyny dolnej wśród osób uprawiających sport, amatorsko czy też zawodowo.
📈W samych Stanach Zjednoczonych oraz Wielkiej Brytanii na oddziały ratunkowe, w Polsce popularnie zwane SORami, trafia ponad 2️⃣0️⃣0️⃣0️⃣0️⃣0️⃣0️⃣skręconych kostek rocznie. Szacuje się, że same urazy skrętne stawu skokowego stanowią od 16  do 40 procent wszystkich kontuzji związanych z uprawianiem sportu.

Co tak naprawdę kryje się za popularną „skręconą kostką” 🦿? Mało kto bierze sprawę na poważnie, przecież to „tylko skręcona kostka”, 3 dni w porywach do tygodnia i po problemie.

Niestety nie do końca. ⛔️
📋W pierwszej kolejności należy wykluczyć uszkodzenia tkanki kostnej, czyli potencjalne złamania kości m.in strzałkowej, skokowej czy też kości stępu i śródstopia, które wcale nie występują tak rzadko, jak mogłoby się to wydawać.

📋Następnie należy skrupulatnie ocenić aparat więzadłowy : Po pierwsze które z nich jest/są uszkodzone, po drugie, z jak rozległym uszkodzeniem mamy do czynienia (naciągnięciem, częściowym przerwaniem ciągłości lub całkowitym zerwaniem, czy jeśli ktoś woli uszkodzeniem 1,2 lub 3 stopnia).
Tutaj mamy kilka kolejnych możliwości :

• Więzadło strzałkowo-skokowe przednie (ATFL)
• Więzadło strzałkowo-piętowe (CFL)
• Więzadło strzałkowo-skokowe tylne
• Więzadło piszczelowo-strzałkowe przednie
• Więzadło piszczelowo-strzałkowe tylne
• Więzadło piętowo-sześcienne

Podczas tego typu incydentów uszkodzić się mogą również mięśnie, w tym konkretnym przypadku pod uwagę musimy wziąć mięśnie grupy strzałkowej : peroneus longus oraz brevis.

🤔Uprzedzając wątpliwości : Tak, możliwe jest występowanie tzw. urazów kombinowanych, gdzie np. dochodzi do awulsyjnego oderwania przyczepu jednego z więzadeł, inne jest naderwane, a mięśnie naciągnięte.

📊Najczęściej jednak, jak podają statystki, podczas supinacyjnego urazu stawu skokowego dochodzi do izolowanego uszkodzenia ATFL (65% wszystkich skręceń) lub ATFL oraz CFL (20%).

Jak dochodzi do takiego urazu❓

🤾🏼W sporcie, do tego typu skręceń najczęściej dochodzi podczas gwałtownej i ostrej zmiany kierunku biegu lub podczas lądowania, często na stopie innego zawodnika. W tej sytuacji staw skokowy ustawia się w nadmiernej supinacji – zgina się podeszwowo, przywodzi i rotuje zewnętrznie. Takie ustawienie powoduje rozciągnięcie ww. więzadeł, znajdujących się  po bocznej stronie stawu, w sytuacji, gdy dochodzi do przekroczenia fizjologicznego zakresu ruchu, tkanki nie wytrzymują wygenerowanej siły i uszkadzają się.❌

Jakie objawy możemy zaobserwować (izolowane uszkodzenie ATFL) ❓

• Uszkodzenie 1️⃣ stopnia (naciągnięcie) : Możliwe jest pełne obciążenie kończyny, które prowokuje ból w przednio bocznej części stawu, która często jest również tkliwa palpacyjnie. Zakres ruchu w większości przypadków pozostaje symetryczny względem drugiej kończyny, lecz jest bolesny na końcu zakresu. Często występuje opuchlizna. Staw funkcjonuje normalnie, aczkolwiek z niewielkimi dolegliwościami bólowymi. Nie pojawia się uczucie niestabilności.
• Uszkodzenie 2️⃣ stopnia (częściowe naderwanie) : Bardzo często osoby z tego typu uszkodzeniem nie są w stanie w pełni obciążyć kończyny. Występuje duży obrzęk, często pojawia się krwiak. Obserwujemy wyraźne ograniczenie zakresu ruchomości stawu oraz dużą tkliwość palpacyjną. Wszystkiemu towarzyszy stosunkowo silny ból, często występuje uczucie niestabilności i niepewności.
• Uszkodzenia 3️⃣ stopnia ( całkowite przerwanie ciągłości włókien ) : Dużo bólu podczas samego urazu, lecz w kolejnych dniach obserwujemy radykalne zniesienie dolegliwości bólowych. Często po kilku dniach możliwe jest pełne obciążenie kończyny, ale ze sporym ograniczeniem zaufania dla kostki spowodowanym wyraźnym uczuciem niestabilności. Występuje rozległy obrzęk w okolicy kostki bocznej, a staw jest hipermobilny, ze względu na kompletną niewydolność więzadła.

❗️Dlaczego nie powinno się bagatelizować „skręconej kostki” ❓

Do wygojenia tkanki potrzebna jest adekwatna ilość czasu. 🕒 Blizna, która powstaje na uszkodzonym więzadle musi być odpowiednio elastyczna i wytrzymała na wielokierunkowe obciążenia.🔗 Aby do tego doszło w trakcie leczenia należy stopniowo zwiększać obciążenie, objętość oraz intensywność bodźców treningowych. Brak dolegliwości bólowych nie jest równoznaczny z gotowością do ponownego podjęcia danej aktywności na pełnych obrotach.❌ 📉Powrót na boisko bez odpowiedniego przygotowania jest skrajnie nieodpowiedzialny, ponieważ ryzyko ponownego urazu jest ogromne, co będzie się wiązało z kolejną przerwą od uprawiania sportu. Takie postępowanie może doprowadzić do przewlekłych problemów ze stawem skokowym.🆘
Żeby zobrazować problem należy na niego spojrzeć z szerszej perspektywy. Niedoleczona i niewydolna tkanka prędzej czy później ulegnie kolejnemu uszkodzeniu, nawet w mniej niebezpiecznej sytuacji niż poprzednio. ⚠️Wypadkową takiego działania będzie przewlekła niestabilność stawu czy też nawykowe skręcenia stawu skokowego.

⛹🏼‍♂️Dla sportowca oznacza to, że w trakcie sezonu przynajmniej kilka razy będzie niezdolny do udziału w zawodach z powodu skręconego stawu skokowego. Nie będzie mógł doskonalić się na treningach, przez co jego forma będzie spadała.📉 A doskonale wiemy, że mecz rozgrywany bezpośrednio po powrocie po kontuzji z reguły nie bywa tym najlepszym w karierze.

Sprawy nieco bardziej się komplikują w sporcie zawodowym, ponieważ każdy dzień niezdolności do gry niesie ze sobą stratę finansową dla klubu zatrudniającego zawodnika.💵 Mamy tu na myśli nie tylko koszty diagnostyki i leczenia👨🏼‍⚕️, lecz samą niezdolność do „wykonywania pracy”, za którą zawodnik otrzymuje wynagrodzenie. 📊Biorąc pod uwagę kilkuletni kontrakt łączący sportowca z pracodawcą sytuacja jest niekorzystna dla obu stron. Dlatego warto się zatrzymać i zastanowić czy „ To tylko skręcona kostka, muszę zagrać w tym meczu!” w dłuższej perspektywie naprawdę jest warte ryzyka. ⚖️

Zachęcamy do profesjonalnego podejścia do WSZYSTKICH uszkodzeń i urazów w obrębie narządu ruchu.‼️

📷Znajdziecie nas również na instagramie, gdzie publikujemy materiały video : @fizjomotion
📍Jeśli jesteś z Opola lub okolic i chcesz bezpiecznie przejść przez proces leczenia po zabiegu czy kontuzji zapraszamy do kontaktu :🌐 www.fizjomotion.pl